ZONA VÀ ĐAU SAU ZONA
Tài Liệu Chỉ Có Tính Chất Kinh Nghiệm
Tham khảo thường thức cá nhân
❄️ZONA THẦN KINH
1. Nguyên nhân? do Varicella Zoster (VZV) gây ra. Thương tổn liên quan đến hạch, rễ thần kinh và da.
2. Đây cũng là tác nhân gây bệnh Thủy đậu. Virus nằm trong hạch cảm giác của người sau khi mắc bệnh Thủy đậu và sau đó được tái hoạt để gây bệnh Zona.
3- Chẩn đoán: Triệu chứng lâm sàng: Thời kỳ ủ bệnh từ 3 – 12 ngày. Bắt đầu bằng cảm giác rát bỏng và đau ở vùng da sẽ nổi mụn nước,Sau đó xuất hiện những mụn nước nổi thành chùm trên nền hồng ban. thương tổn thường ở một bên cơ thể
4.Vị trí: gặp nhiều nhất ở ngực ( thần kinh liên sườn) sau đó là cổ, mặt, vùng lưng,...
5. yếu tố dễ khởi phát: người mệt mỏi, suy yếu,...
6 Điều trị:
?Giảm đau: thuốc giảm đau paracetamol , kháng viêm không steroid, thuốc giảm đau thần kinh.
?Kháng vius
+ Người lớn: acyclovir 800mg x 5 lần/ngày x 7 ngày. + Trẻ em: acylovir 200mg x 4 lần/ngày x 7 ngày.
?Gabapetin:( 300mg/ viên). tăng dần liều 300mg -> 1800mg/ngày. liều hiệu quả hay sử dụng 900mg/ ngày.
? Thuốc Lidocain gel: Thuốc bôi gây tê tại vùng da bị tổn thương. Dùng tạm thời cắt đứt cơn đau.
3. Acyclovir ( nên dùng sớm càng tốt). Có hiệu quả trong 72 giờ đầu.
❄️ ĐAU SAU ZONA
1.Là hiện tượng đau dai dẳng trên 1 tháng, thậm chí hàng năm với biểu hiện đau nhạy cảm, rát bỏng, đau âm ỉ hay đau nhức ở vùng da tổn thương zona đã lành sẹo.
2. Bệnh thường xuất hiện ở người già, người suy giảm miễn dịch, mắc bệnh ung thư.
3. điều trị:
• Nếu đau dai dẳng: bôi kem chứa lidocain và prilocain, kem capsaicin, lidocain gel, uống thuốc chống trầm cảm ba vòng, phong bế thần kinh và vật lý trị liệu kết hợp.
☘️Amitriptylin (Laroxyl 25mg)
Cách dùng: Nên khởi đầu bằng liều thấp, ½ viên/ngày. Liều: 25 - 75 mg/ngày. Có thể gây chóng mặt.
Tác dụng phụ: hạ huyết áp tư thế, ngủ gà, khô miệng, lú lẫn, táo bón, bí tiểu, tăng cân. Hạn chế tác dụng phụ bằng cách dùng liều tăng dần. amitripyline thường có tác dụng tối ưu sau 1 tuần .
☘️Gabapentin viên 300mg, liều 900 – 2.000mg/ngày. Tác dụng phụ: ngủ gà, nhức đầu, chóng mặt, buồn nôn, đi loạng choạng, run. cách tăng dần liều. gabapentin có tác dụng giảm đau sau 1 tuần sử dụng, nên cần kết hợp với giảm đau khác.
☘️ Pregabalin 150mg-300mg/ngày.
☘️Corticoid: có tác dụng giảm đau trong thời kỳ cấp tính và có tác dụng giảm đau sau zona.
Lưu ý: Điều trị và dự phòng PHN: Điều trị bệnh zona bằng thuốc kháng virus sớm trong vòng 72 giờ đầu.
+ Dùng corticoid sớm và ngắn hạn, đặc biệt ở người lớn tuổi. Chống chỉ định nhiễm khuẩn cấp hay bán cấp, cao huyết áp, tiểu đường, bệnh về máu, tăng sức đề kháng.
HÌNH ẢNH ĐAU SAU ZONA THẦN KINH
Nguồn: Đạt Coca
