TI-RADS LÀ GÌ – VÀ VÌ SAO BẠN KHÔNG NÊN HOẢNG KHI THẤY CON SỐ NÀY
Rất nhiều người sau khi đi siêu âm tuyến giáp về chỉ nhớ đúng một điều:
“Bác sĩ ơi, em TI-RADS 4, có phải ung thư không?”
Và câu trả lời của mình gần như lúc nào cũng bắt đầu bằng:
TI-RADS không phải là chẩn đoán ung thư.

1️⃣ TI-RADS là gì, và vì sao nó ra đời?
TI-RADS (Thyroid Imaging Reporting and Data System) không phải là kết luận bệnh.
Nó là một hệ thống phân loại nguy cơ, được tạo ra để giúp bác sĩ trả lời một câu hỏi rất cụ thể:
👉 Nhân giáp này có nguy cơ ung thư cao hay thấp, và có cần chọc hút hay chỉ theo dõi?
Trước đây, khi chưa có TI-RADS, mỗi bác sĩ siêu âm mô tả một kiểu:
• Người thì nói “nhân này xấu”
• Người thì bảo “cũng chưa chắc”
Cùng một cái nhân, nhưng người bệnh nghe xong thì hoang mang, còn bác sĩ điều trị thì khó ra quyết định.
TI-RADS ra đời để:
✔️ Chuẩn hóa cách đánh giá
✔️ Giảm sự mơ hồ
✔️ Tránh mổ hoặc chọc hút không cần thiết
2️⃣ TI-RADS đánh giá dựa trên điều gì?
Khi siêu âm, bác sĩ không nhìn nhân giáp bằng cảm tính.
Mỗi nhân được “chấm điểm” dựa trên 5 đặc điểm hình ảnh:
Thành phần: nhân đặc hay nang
Độ hồi âm: sáng hay tối
Hình dạng: ngang hay cao hơn rộng
Bờ viền: đều hay nham nhở
Vôi hóa: có hay không, dạng gì
Mỗi đặc điểm giống như một mảnh ghép.
Ghép đủ các mảnh lại → hình thành mức nguy cơ → xếp vào TI-RADS.
📌 Điều rất quan trọng cần nhớ:
TI-RADS không nói bạn có ung thư hay không.
Nó chỉ nói:
“Nguy cơ cao hay thấp – và bước tiếp theo nên là gì.”
3️⃣ Ý nghĩa từng mức TI-RADS – hiểu đúng để không tự làm mình sợ
🔹 TI-RADS 1 – Bình thường
• Tuyến giáp không có nhân
• Không có gì cần lo
• Không cần theo dõi đặc biệt
🔹 TI-RADS 2 – Nhân lành tính
Đây là nhóm rất thường gặp.
• Nhân nang
• Nhân có hình ảnh điển hình lành tính
• Nguy cơ ác tính gần như 0%
👉 Không cần chọc hút
👉 Không cần mổ
👉 Chỉ cần yên tâm sống bình thường
🔹 TI-RADS 3 – Nguy cơ thấp
Chỉ cần thấy số “3” là nhiều người đã bắt đầu mất ngủ.
Nhưng thực tế:
• Nguy cơ ác tính < 5%
• Phần lớn vẫn là nhân lành
Thông thường chỉ cần:
• Theo dõi định kỳ bằng siêu âm
• Chưa cần chọc hút nếu nhân nhỏ
• Chỉ một số trường hợp nhân lớn (>2,5 cm) mới cân nhắc chọc
Mình hay nói với người bệnh:
“TI-RADS 3 giống như một nốt ruồi nhìn hơi lạ, nhưng chưa có gì đáng sợ.”
🔹 TI-RADS 4 – Nguy cơ trung bình
Đây là nhóm làm nhiều người lo nhất.
Nhưng cần nhắc lại một lần nữa:
👉 TI-RADS 4 không có nghĩa là ung thư.
Nó chỉ nói rằng:
• Nhân có một vài đặc điểm cần chú ý
• Nguy cơ ung thư khoảng 5–20%
TI-RADS 4 còn được chia nhỏ:
• 4A: thấp
• 4B: trung bình
• 4C: cao hơn
Ở giai đoạn này, quyết định không chỉ dựa vào TI-RADS, mà còn phải xem:
• Kích thước nhân
• Tuổi người bệnh
• Tiền sử gia đình
• Tốc độ lớn của nhân
👉 Thường bác sĩ sẽ chỉ định chọc tế bào để kiểm tra.
👉 Rất nhiều người TI-RADS 4 theo dõi nhiều năm, không cần can thiệp gì thêm.
🔹 TI-RADS 5 – Nguy cơ cao
• Nhân có nhiều dấu hiệu nghi ngờ
• Nguy cơ ung thư cao hơn
Lúc này thường sẽ:
• Chọc hút tế bào
• Đánh giá kỹ để quyết định điều trị
Nhưng mình vẫn luôn nhắc người bệnh:
👉 Ngay cả khi là ung thư tuyến giáp, đa số tiến triển chậm và tiên lượng rất tốt nếu phát hiện sớm.
4️⃣ Một hiểu lầm rất hay gặp về TI-RADS
Nhiều người hỏi mình:
❓ “TI-RADS cao có phải do ăn uống sai không?”
❓ “Có phải ăn i-ốt nhiều nên nhân mới xấu đi không?”
👉 Câu trả lời là không.
TI-RADS phản ánh cấu trúc nhân tuyến giáp:
• Hình dạng
• Đặc điểm mô học
Nó không liên quan trực tiếp đến ăn uống hay i-ốt như nhóm rối loạn chức năng.
Vì vậy:
❌ Kiêng khem không làm TI-RADS thấp xuống
❌ Thuốc nam, thực phẩm “tiêu nhân” không làm thay đổi bản chất nhân
👉 Hiện nay chưa có thuốc nào uống vào mà làm tiêu nhân tuyến giáp.
Hãy cẩn thận với những quảng cáo nói ngược lại.
Một số trường hợp thấy nhân nhỏ đi là do:
• Thay đổi lượng dịch trong nang
• Hoặc sai số giữa các lần siêu âm
5️⃣ Điều mình luôn muốn người bệnh nhớ khi thấy TI-RADS
• TI-RADS không phải án tử
• TI-RADS là bản đồ chỉ đường, không phải kết luận cuối cùng
• Điều quan trọng nhất là:
✔️ Theo dõi đúng
✔️ Đánh giá đúng
✔️ Không vội vàng can thiệp khi chưa cần
Nếu bạn hoặc người thân đang cầm trên tay kết quả TI-RADS,
👉 hãy bình tĩnh, hỏi đúng bác sĩ, và đừng tự làm mình sợ trước.
Sưu Tầm