TRÀN DỊCH MÀNG PHỔI

1. Sinh lý dịch MP

• Các lớp của màng phổi
• Các yt phân biệt dịch thấmtiết

2. Các n.nhân:

1. Dịch thấm:

• Gan, tim, thận, suy dinh dưỡng.

2. Dịch tiết: Viêm, lao, u, máu, mủ, dưỡng chấp

• Lao
  • dịch trong, vàng chanh, +/- lúc đầu màu hồng. Người trẻ có các TC về lao, có tổn thương lao trên XQ, diễn biến từ từ.
  • XN: Pư mantoux, tìm VK lao ( AFB, PCR-MTB) , nuôi cấy trong MT  MGIT/ Lowenstein: Đờm , dịch màng phổi. Làm n` lần. SINH THIẾT MÀNG PHỔI
• Ung thư
  • Dịch màu hồng (+/- lúc đầu vàng chanh): Tái phát nhanh, người >40 tuổi, tsu Hút thuốc.
  • XN: HC, Pr cao, LDH > 500 dvi/l, +/- tìm thấy tế bào ung thư. SINH THIẾT MÀNG PHỔI qua soi. CHỤP CT lồng ngực.
• Viêm: Viêm phổi kế cận , hết nhanh sau khi đtri.
• Nhồi máu phổi: TDMP nhẹ
• Sarcoidose: n` hạch trung thất, cổ, rốn phổi. CĐ= Mô bệnh học : có tb bán liên, Langhans, ko có hoại tử bã đậu.
• Bệnh ngoài phổi: u buồng trứng, viêm tụy cấp, áp xe gan, thấp khớp cấp, Lupus ban đỏ, Hodgkin

3. ĐẶC BIỆT:

1. Tràn máu:

• Hb dịch/máu >0,5: Chấn thương, do K, vỡ phình tách, thủ thuật xâm lấn

2. Tràn dưỡng chấp:

• Mỡ toàn phần ; 14g/100 ml. Triglyceride dịch MP > 110mg%:

         à Do chấn thương LN, phẫu thuật gây lỗ rò, viêm bạch mạch do lao, giun chỉ, ung thư hệ lympho hoặc phế quản di căn.

3. Tràn mủ:

• Apxe phổi, gan, thành ngực, trung thất. Ung thư bội nhiễm hoại tử, apxe sau thủ thuật, mảnh đạn.
• Đặc điểm: Do liên cầu, phế cầu, tụ cầu. E.Coli, Klebssiella…. +/ rầm rộ hoặc từ từ như cúm.
  • • Di chứng: Dày dính, ổ cặn MP.
• LS:
  • Sốt, đau ngực ( tùy vị trí tràn dịch và thay đổi theo tư thế), khó thở, Ho khan, HC 3 ↓.
  • Một số thể khư trú: Trung thất ( giả tràn dịch màng ngoài tim, tiếng tim vẫn rõ), Màng phổi hoành ( TC giả bụng cấp)

4. CĐ: LS + XQ+ Chọc dò
5. Phân biệt:

• Viêm phổi, Viêm màng phổi dày dính, Xẹp phổi, Áp xe dưới cơ hoành, Thiểu sản phổi, Viêm màng ngoài tim.

6. ĐTR:

• Dịch thấm: Đtri n.nhân, chọc tháo dịch khi khó thở
• Dịch tiết:
  • Triêu chứng: Có suy hô hấp: Cho thở oxy, chọc dò n` lần ( <1l/ lần), PHCN sớm kéo dài.
  • Nếu hay tái phát: Gây dính = iode, povidine
• Căn nguyên:

• NK mp: Chọc tháo, rửa NaCl 0, 9% hàng ngày.  Khi vách hóa: hỗ trợ bằng SA, CT để bóc tách, bơm tiêu sợi huyết.
  • KS: 4-6 tuần: Cho Gr (-), phế cầu, kỵ khí: Augmentin (3-6g/d),  Cepha 3 ( 3-6g/d) kết hợp Gentamycin (3-5mg/kg/d) hoặc Amikacin 15mg/kg/d tiêm bắp 1 lần.
  • >> +/- thay bằng penicilin (20-50 triệu UI/d) , dị ứng thì chuyển Clindamycin
• Do lao: Dùng thuốc đtri đặc hiệu
• Dưỡng chấp: Cần hạn chế ăn lipid
• Vách hóa: Bơm streptokinase 300.000 dvi/1 lần, kẹp 2-4h, rồi hút liên tục
• NGOẠI: Phẫu thuật bóc tách, cắt bỏ u buồng trứng, lấy dị vật, thắt ống ngực.