Phân biệt một số loại tràn dịch màng phổi (TDMP)
1. TDMP do lao
* Lâm sàng: yếu tố nguy cơ + Hội chứng TDMP + Hội chứng Nhiễm trùng nhiễm độc
Có thể: Ho ra máu + ran nổ đỉnh phổi
* Cận lâm sàng:
XN máu: BC bình thường hoặc tăng nhẹ
Lympho tăng, tốc độ máu lắng tăng
Xquang: Hình ảnh TDMP, có thể có hình ảnh gợi ý lao phổi
XN dịch màng phổi:
Pro ≥ 30g/l, LDH ≥ 200UI/l, TB > 1000/m³
Glu < 0,6g/l, L > 70%, ADA ≥ 50UI/l, INFα >140pg/ml
Vi sinh: soi tìm AFB, cấy BK, Gene Xpert
PCR lao (dịch màng phổi)
XN mô bệnh học (sinh thiết màng phổi): hình ảnh nang lao
2. TDMP do căn nguyên ác tính
* Lâm sàng:
Thường gặp ở bệnh nhân lứa tuổi trung niên và cao tuổi
Có thể có hạch thượng đòn, ngón tay dùi trống, ho máu, hội chứng trung thất
TDMP mãn tính, tái lập nhanh, điều trị lâu
Có thể có: triệu chứng của khối u nguyên phát
* Cận lâm sàng:
Xquang: Thường TDMP mức độ nhiều
Có thể có hình ảnh bóng mờ tròn, đa cung
Hạch trung thất, xẹp phổi, hình ảnh thả bóng,…
Dịch MP: Thường do máu hay huyết thanh máu 45-65% có tế bào K
XN mô bệnh học: Sinh thiết MP mù tỉ lệ phát hiện 75%
Sinh thiết MP qua nội soi :95%
Hình ảnh mô bệnh học: Hình ảnh tế bào ác tính, cấu trúc mô ác tính
3. TDMP do vi khuẩn
* Lâm sàng:
Khởi phát cấp tính
Thường gặp trong viêm phổi cấp
Hội chứng nhiễm khuẩn cấp tính
Hội chứng TDMP, có thể nề thành ngực, có hạch nách
Có thể có triệu chứng của viêm phổi kết hợp
* Cận lâm sàng:
XN máu: BC tăng, CTBC chuyển trái
N tăng, tốc độ máu lắng tăng, cấy máu (+)
Xquang: Hình ảnh TDMP
Có thể có hình ảnh viêm phổi, abcess phổi
XN dịch màng phổi:
Dịch trong chuyển thành dịch mủ
LDH tăng cao, TB tăng, N ≥ 60%
Có thể có N thoái hóa (mủ)
Vi sinh: Soi tìm, cấy khuẩn dịch MP (+)
PCR
4. TDMP do virus
* Lâm sàng:
Thường xuất hiện trong vụ dịch
* Cận lâm sàng:
Xquang: Hình ảnh TDMP, thường cả 2 bên, mức độ ít
Có thể có hình ảnh viêm phổi virus
XN máu: BC giảm, tỷ lệ L tăng
Hiệu giá kháng thể kháng virus (+)
XN dịch MP:
Tỉ lệ L tăng, PCR virus (+), phân lập virus (ít làm)
XN bệnh phẩm hầu họng:
Phân lập virus (+)
Dr. Lê Hồng Phúc
