CÓ CẦN ĐI KHÁM HẬU COVID (SAU NHIỄM HOẶC SAU ĐIỀU TRỊ COVID) KHÔNG?
1. CÂU TRẢ LỜI LÀ CÓ!
- Đặc biệt là do phần đông dân mình chưa có thói quen đi khám định kỳ hàng năm sàng lọc các vấn đề sức khỏe, hoặc thời gian qua bị gián đoạn do dịch covid. Đây cũng là một dịp tốt để khám sàng lọc các vấn đề sức khỏe mà mình có thể mắc phải, không phải chỉ do nhiễm covid.
- Hơn nữa nhiễm covid, nhất là nhiễm covid có triệu chứng có thể không chỉ có tổn thương tại đường hô hấp mà có thể tổn thương các cơ quan khác nữa. Ví dụ như thế giới đã có những bằng chứng về tổn thương thận cấp thậm chí cả bệnh thận mạn tính sau nhiễm hoặc sau điều trị covid.
2. VẬY KHI NÀO NÊN ĐI KHÁM HẬU COVID? Nên đi khám sớm nếu đã nhiễm covid và có ít nhất một trong các điều kiện sau đây:
+ Những người có mắc các bệnh nền như: Các bệnh lý tim mạch như tăng huyết áp, bệnh mạch vành, suy tim, ... đái tháo đường, các bệnh lý nội khoa mạn tính trong đó có bệnh lý thận - tiết niệu, những người có cơ địa suy giảm miễn dịch hoặc phải sử dụng các thuốc giảm miễn dịch như hen phế quản, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, hội chứng thận hư, viêm thận lupus, đang điều trị thuốc chống thải ghép, ...
+ Những người chưa tiêm đủ liều vaccin phòng covid theo khuyến cáo.
+ Những người có các triệu chứng bất thường hoặc tồn tại dai dẳng như ho kéo dài, mệt mỏi, khó thở, cảm giác hụt hơi, đau ngực, đánh trống ngực, đau mỏi cơ, thường xuyên mất ngủ, lo lắng, rối loạn tiêu hoá, phù, đái ít hơn bình thường, vàng mắt, vàng da, …
3. NÊN ĐI KHÁM CHUYÊN KHOA NÀO?
- Người sau nhiễm covid có thể đăng ký khám phòng khám Nội chung (Nội tổng hợp) để sàng lọc trước, sau đó các bác sĩ Nội chung sẽ chuyển khám các phòng khám chuyên khoa sau. Hoặc có thể đăng ký khám chuyên khoa sâu luôn nếu có triệu chứng nổi trội ở chuyên khóa đó như khám Hô hấp nếu ho, khó thở, cảm giác hụt hơi; khám Tiêu hóa nếu có vàng mắt vàng da, rối loạn tiêu hóa; khám Tim mạch nếu có bệnh lý Tim mạch từ trước, đau ngực, khó thở, phù; hoặc khám chuyên khoa Tâm thần nếu bị mất ngủ, lo lắng kéo dài, ....
4. KHÁM HẬU COVID CÓ ĐẮT KHÔNG?
- Có người hỏi tôi đi khám hậu covid thì phải mang bao nhiêu tiền? Thực ra còn tùy theo từng người bệnh như có bệnh lý nền hay không, và các triệu chứng kèm theo như thế nào? Nếu không có triệu chứng gì đặc biệt thì có thể chỉ cần 500 nghìn - 1 triệu - 2 triệu cũng xong. Các bác sĩ sẽ thăm khám lâm sàng và chỉ định những cận lâm sàng CƠ BẢN để sàng lọc chức năng một số cơ quan chính. Ví dụ khám bệnh thông thường ở bệnh viện công thì tiền phiếu khám (giá niêm yết công khai) chỉ có 40 nghìn, siêu âm ổ bụng là 50 nghìn, chụp Xquang tim phổi chỉ có 65 nghìn, làm thêm một số xét nghiệm cơ bản nữa như công thức máu, tổng phân tích nước tiểu, sinh hóa máu (chức năng thận, men gan, đường máu, mỡ máu, acid uric đặc biệt là nam giới, ...). Nếu làm thêm các xét nghiệm khác còn tùy thuộc vào tình trạng từng người bệnh và mong muốn của người bệnh nữa.
5. NHƯNG ...
- Người bệnh nếu không có triệu chứng sau nhiễm covid và chưa có điều kiện đi khám ngay thì cũng không phải quá lo lắng, cứ ăn uống, sinh hoạt, lao động bình thường và tiếp tục thực hiện 5K. Khi nào thu xếp được công việc, thời gian, tài chính thì đi khám sớm nếu được.
- Nhân viên Y tế cũng không nên tuyên truyền một cách quá mức về triệu chứng hậu covid gây hoang mang, lo lắng cho người dân; hoặc không nên chỉ định các biện pháp cận lâm sàng tràn lan gây tốn kém quá mức thậm chí gây hại cho người bệnh.
6. VẤN ĐỀ CHÓT, CÒN ÍT ĐƯỢC CHÚ Ý, NHƯNG KHÔNG THỪA, ĐÓ LÀ KHÁM SÀNG LỌC TRƯỚC VÀ SAU KHI TIÊM VACCIN PHÒNG COVID.
- Nên đi khám bệnh để đánh giá tình trạng sức khỏe của bản thân trước khi tiêm vaccin phòng covid. Vì có thể bạn có bệnh mà không biết. Hoặc nếu đang có bệnh thì cần được điều trị ổn định trước khi tiêm.
- Sau khi tiêm vaccin nếu thu xếp được cũng nên khám bệnh kiểm tra, giống như sau nhiễm covid mà không có triệu chứng gì. Ví dụ, Y văn trên thế giới đã ghi nhận có tổn thương thận sau tiêm vaccin phòng covid dù tỉ lệ nhỏ, hoặc các bệnh lý nền có thể nặng lên, hoặc tái phát (tức là trước đó đã ổn định) sau khi tiêm vaccin phòng covid. TẤT NHIÊN LÀ CHÚNG TA KHÔNG CẦN QUÁ LO LẮNG RỒI KHÔNG TIÊM VACCIN VÌ TỈ LỆ GẶP CÁC BIẾN CHỨNG NÀY LÀ NHỎ, CHỈ LÀ NGUY CƠ CÓ THỂ GẶP PHẢI (KHÔNG CHẮC CHẮN), SO VỚI LỢI ÍCH CỦA VACCIN THÌ TO LỚN HƠN, CHẮC CHẮN HƠN.
Nguồn: BS Thanh