Giới hạn và phân khu trung thất

Trung thất là một khoang trong lồng ngực nằm giữa 2 ổ màng phổi. Trung thất là nơi chứa hầu hết các thành phần quan trọng của lồng ngực trừ 2 phổi.

I. Giới hạn

Trung thất được giới hạn:

- Phía trước: mặt sau xương ức, các sụn sườn, và cơ ngang ngực.

- Phía sau: mặt trước thân các đốt sống ngực.

- Phía trên: lỗ trên lồng ngực, nơi trung thất thông với nền cổ.

- Phía dưới: cơ hoành.

- Hai bên: lá thành màng phổi trung thất.

II. Phân khu:

Có 2 cách phân chia trung thất:

- Quan niệm cổ điển: trung thất được chia 2 phần:

+ Trung thất trước.

+ Trung thất sau.

Một mặt phẳng đứng ngang đi qua khí quản và 2 phế quản chính được qui ước là ranh giới giữa 2 trung thất này.

- Quan niệm được thông qua hội nghị quốc tế các nhà giải phẫu: trung thất được chia làm 4 khu:

+ Trung thất trên: nằm phía trên mặt phẳng ngang đi ngay trên màng ngoài tim, tức ngang mức ở phía sau với khe gian đốt sống ngực 4 – 5, và ở phía trước với góc xương ức (khớp giữa cán xương ức với thân xương ức).

Trung thất trên chứa: tuyến ức, khí quản, phế quản chính, các mạch máu lớn của tim như động mạch chủ lên, cung động mạch chủ và các nhánh của nó (thân động mạch cánh tay đầu, động mạch cảnh chung trái và động mạch dưới đòn trái), thân động mạch  phổi, tĩnh mạch chủ trên, và các dây thần kinh X (thần kinh lang thang) và thần kinh hoành.

+ Trung thất trước: là khoang hẹp nằm trước màng ngoài tim và sau xương ức.

+ Trung thất giữa: là nơi chứa tim và màng ngoài tim.

+ Trung thất sau: nằm sau tim và màng ngoài tim.

Trung thất sau là một ống dài và hẹp chứa nhiều thành phần quan trọng nối liền 3 phần cổ, ngực và bụng như:

* Thực quản.

* Động mạch chủ ngực.

* Hệ thống tĩnh mạch đơn gồm: tĩnh mạch đơn, tĩnh mạch bán đơn, tĩnh mạch bán đơn phụ, thân tĩnh mạch gian sườn phải trên.

* Ống ngực.

* Các dây thần kinh lang thang (dây thần kinh X).

* Các thân giao cảm ngực

* Hệ thống bạch huyết khá phong phú gồm cách hạch trung thất sau.

Sự sắp xếp và liên quan giữa các thành phần trong trung thất sau là rất mật thiết và chặt chẽ.

Tất cả các thành phần trên được bọc trong tổ chức mỡ liên tiếp với mỡ ở nền cổ, trung thất trước và mỡ ngoài phúc mạc. Khi các thành phần trong trung thất sau chị chèn ép do hạch hay khối u to tạo nên hội chứng trung thất: khó thở, khó nuốt, phù kiểu áo choàng, ho sặc sụa hoặc khàn tiếng.