ĐM MŨ CÁNH TAY VÀ THẦN KINH NÁCH

ĐM MŨ CÁNH TAY SAU (posterior circumflex humeral artery) 
Nguyên ủy: tách ra từ phần ba dưới của ĐM nách (axillary artery) tại mức bờ xa của cơ dưới vai (subscapularis), nó cũng có thể có thân chung với ĐM mũ cánh tay trước (anterior circumflex humeral artery)  hoặc tách ra từ ĐM dưới vai (subscapular artery).
Đường đi: chạy ra sau cùng với TK nách (axillary nerve) chui qua lỗ tứ giác (quadrangular space) để chạy quanh cổ phẫu thuật (surgical neck) của xương cánh tay (humerus) cùng với nhánh trước của TK nách.
Phân nhánh:
- Nhánh khớp vai;
- Các nhánh cơ nuôi dưỡng cơ delta (deltoid), cơ tròn bé, cơ tròn lớn, đầu dài và đầu ngoài của cơ tam đầu (thường có thân chung với nhánh da);
- Nhánh xuống (descending branch) để tiếp nối với nhánh delta (deltoid branch) của ĐM cánh tay sâu (profunda brachii artery), ĐM mũ cánh tay trước và các nhánh cùng vai (acromial branch) của cả ĐM trên vai (suprascapular artery) và ĐM ngực-cùng vai (thoraco-acromial artery);
- Nhánh da (cutaneous branch): tách gần lỗ tứ giác rồi chạy qua mô mỡ trong rãnh delta-tam đầu (deltoid-triceps groove) để tới cấp máu cho da phủ phần sau dưới của cơ delta.

TK NÁCH (axillary nerve)
Nguyên ủy: tách ra từ bó sau của đám rối cánh tay (brachial plexus) nhưng chỉ chứa các sợi của các TK sống cổ 5 và 6
Đường đi:
- Đoạn đầu: nằm ngoài hơn so với TK quay (radial nerve), sau hơn so với ĐM nách (axillary artery) và ở trước hơn so với cơ dưới vai.
- Đoạn sau: tại mức bờ dưới của cơ dưới vai, nó chạy cong ra sau ở dưới bao khớp vai và cùng với ĐM mũ cánh tay sau chui qua lỗ tứ giác.
Phân nhánh: 
* Nhánh cho khớp vai ở ngay dưới cơ dưới vai;
* Các nhánh tận: chia đôi tại lỗ tứ giác
   - Nhánh trước (anterior branch) chạy ôm quanh cổ phẫu thuật của xương cánh tay cùng với ĐM mũ cánh tay sau, ở sâu hơn cơ delta để tới phần trước của cơ để tách ra:
      + Hai nhoặc nhiều hơn các sợi chi phối cho cơ delta,
      + Một số nhánh da xuyên qua cơ delta để nhận cảm giác da phủ phần dưới của cơ.
   - Nhánh sau (posterior branch) nằm trong hơn nhánh trước rồi chạy vào trong và ra sau dọc chỗ bám của đầu ngoài cơ tam đầu để tách ra:
      + Nhánh vận động cho cơ tròn bé chui vào mặt dưới của cơ, thường có một hạch giả trên nhanh này
      + Nhánh cơ chi phối cho phần sau của cơ delta, đôi khi tách từ TK bì cánh tay ngoài trên. Tuy nhiên, phần sau của cơ delta còn có nguồn chi phối từ nhánh trước của TK nách, một đặc điểm nhắc nhở khi thực hiện phẫu thuật tách phần sau cơ delta để đi tới khớp vai.
       + TK bì cánh tay ngoài trên (superior lateral cutaneous nerve of arm), tách ra tại mức bờ ngoài của chỗ bám của đầu dài cơ tam đầu, xuyên qua mạc sâu tại bờ trong của phần sau của cơ delta để tới nhận cảm giác da phủ phần dưới của cơ này và phần trên của đầu dài cơ tam đầu.
Nhánh da của ĐM mũ cánh tay sau và TK bì cánh tay ngoài trên là cơ sở để thiết kế vạt delta (deltoid flap). Với một cuống mạch-thần kinh khá hằng định, bề dày vạt khá mỏng, vùng da nơi cho vạt ít lông và dễ dấu (mặc áo), cộng với việc có cảm giác, vạt delta là chất liệu tạo hình có giá trị đối với các tổn khuyết cần các vạt cảm giác tại vùng đầu mặt, các chi… Và mặc dù không phải là lựa chọn tốt nhất (thường là vạt cẳng tay quay - radial forearm flap, hay còn gọi là vạt Trung Quốc - Chinese flap), vạt delta còn được sử dụng khá hiệu quả trong tạo hình DƯƠNG VẬT