BỆNH CO THẮT TÂM VỊ (ACHALASIE)|| Bs Đan
? Nuốt nghẹn
? Nôn ọe sau ăn
? Đau ngực…
1. BỆNH CO THẮT TÂM VỊ LÀ GÌ?
Co thắt tâm vị (Achalasia) là tình trạng bệnh gây ra bởi sự giảm hoặc mất nhu động của thực quản và sự mở ra không hoàn toàn của cơ vòng dưới thực quản dưới (tăng áp lực cơ vòng dưới) làm cho thức ăn không chuyển được xuống dạ dày và ứ lại trong thực quản.
2. AI CÓ THỂ MẮC BỆNH?
Bệnh có thể gặp ở bất kỳ lứa tuổi nào nhưng lứa tuổi từ 30-50 có tỷ lệ mắc bệnh cao nhất. Bệnh thường gặp hơn ở các đối tượng hay lo âu, xúc động hoặc có thói quen ăn vội.
3. BỆNH CÓ TRIỆU CHỨNG GÌ?
Nuốt nghẹn: Bệnh nhân cảm thấy khó khăn khi nuốt hoặc cảm thấy như thức ăn bị mắc kẹt trong thực quản. Tuy nhiên đôi khi bệnh nhân lại có thể nuốt được như bình thường.
Nôn Ọe: Nôn oẹ thức ăn chưa tiêu hóa là triệu chứng gặp trong khoảng 60-90% bệnh nhân. Nôn thường xảy ra sớm sau ăn hoặc khi nằm nghiêng, nguyên nhân là do thức ăn bị ứ đọng trong thực quản, không lưu thông được xuống dạ dày
Đau ngực: Gặp trong khoảng 30% các bệnh nhân co thắt tâm vị. Đau ở vị trí sau xương ức và thường xảy ra sau ăn.
Các triệu chứng khác: Như sụt cân (liên quan đến khó nuốt và nôn), các triệu chứng về hô hấp có liên quan đến sặc thức ăn hay viêm phổi hít.
4. NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH LÀ GÌ?
Nguyên nhân gây bệnh đến nay vẫn chưa được xác định rõ. Một số yếu tố như: nhiễm trùng, tự miễn, di truyền có khả năng là nguyên nhân gây bệnh.
5. CHẨN ĐOÁN BỆNH NHƯ THẾ NÀO?
Một số xét nghiệm giúp chẩn đoán xác định bệnh là:
• Chụp Xquang thực quản có uống thuốc cản quang: thấy thực quản giãn to, ứ đọng, mất nhu động, và chít hẹp phần thấp thực quản vị trí cơ thắt thực quản dưới
• Nội soi thực quản dạ dày: thấy thực quản giãn to, ứ đọng, viêm loét thực quản. Đặc biệt nội soi giúp phân biệt co thắt tâm vị với u thực quản.
• Đo áp lực thực quản: Đây được xem là tiêu chuẩn vàng cho chẩn đoán co thắt tâm vị
6. ĐIỀU TRỊ CO THẮT TÂM VỊ NHƯ THẾ NÀO?
Có nhiều phương pháp điều trị bệnh, mục tiêu chính là làm giảm áp lực cơ vòng dưới thực quản để cải thiện việc thoát lưu thức ăn xuống dạ dày của thực quản.
Nong thực quản: Cơ chế của phương pháp này là sử dụng bóng nong làm đứt những sợi cơ vòng dưới thực quản để làm giảm áp lực cơ vòng dưới thực quản, từ đó giảm tắc nghẽn và cải thiện sự lưu thông thực quản ở những bệnh nhân co thắt tâm vị. Hiệu quả điều trị của nong bóng khoảng 50%.
Phẫu thuật nội soi cắt mở cơ tâm vị, tạo van chống trào ngược: Được xem là phương pháp triệt để nhất, phẫu thuật đượcthực hiện qua nội soi ổ bụng, sau khi cắt mở cơ tâm vị sẽ tạo van chống trào ngược để tránh thức ăn đi ngược từ dạ dày lên thực quản.
Nội soi cắt cơ thắt thực quản (P.O.E.M: Per-oral endoscopic myotomy): là kỹ thuật cắt cơ vòng thực quản qua nội soi đường miệng, tỷ lệ thành công đến 90% nhưng không tạo được van chống trào ngược
Tiêm Botulinum: Được thực hiện ở những bệnh nhân có nguy cơ cao nếu sử dụng phương pháp nong và phẫu thuật, ví dụ như bệnh nhân lớn tuổi hoặc có nhiều bệnh kèm. Tỷ lệ đáp ứng sau tiêm đạt 85%. Tuy nhiên thời gian đáp ứng điều trị ngắn, trong vòng 6 tháng. Tỷ lệ tái phát sau 6 tháng trên 50%.
Thuốc: Thường sử dụng cho những bệnh nhân mà điều kiện bệnh lý đi kèm nặng nề, không thể thực hiện được can thiệp thủ thuật hoặc phẫu thuật. Các thuốc được sử dụng nhằm mục đích làm giãn các sợi cơ vòng thực quản từ đó cải thiện tình trạng nghẹn, tuy nhiên hệu quả lâm sàng kém, không cải thiện triệu chứng một cách đáng kể.
o Ths: Đan
