CÂU CHUYỆN LÂM SÀNG KHÁNG THỂ KHÁNG NHÂN
-
KHÁM BỆNH, ĐỪNG QUÊN BỆNH HỆ THỐNG ĐẶC BIỆT LÀ LUPUS BAN ĐỎ HỆ THỐNG
???
Bệnh nhân nữ, 49 tuổi, đến khám bệnh vì phát hiện suy thận và thiếu máu từ 3 tháng nay. Bệnh nhân và người nhà thông báo đã khám và điều trị 3 lần tại bệnh viện huyện và một lần tại bệnh viện tỉnh, suy thận cấp, thiếu máu chưa phải truyền máu, đã được nội soi dạ dày và đại tràng cũng như làm tủy đồ tìm nguyên nhân thiếu máu nhưng được kết luận là bình thường (không mang kết quả kèm theo) nên người bệnh tự lên đăng ký khám cả chuyên khoa Thận và chuyên khoa Huyết học. Không rõ tuyến trước đã sàng lọc bệnh hệ thống hay chưa. Mình cho làm xét nghiệm sàng lọc Lupus ban đỏ hệ thống. Kết quả về có suy thận cấp nhưng nhẹ (creatinin 114 umol/L), protein niệu âm tính nhưng hồng cầu 250/uL, thiếu máu mức độ vừa (Hb 85 g/L), cả kháng thể kháng nhân và kháng thể anti ds DNA đều dương tính (++), nghiệm pháp Coombs trực tiếp dương tính (++).
✅✅✅
Giải thích nguyên nhân bệnh cho hai mẹ con, thảo luận điều trị với chuyên khoa Huyết học rồi quyết định cho đơn về theo dõi ngoại trú và hẹn khám lại, tiếp tục đánh giá đáp ứng điều trị trong đợt khám sau.
Các bệnh lý hệ thống trong đó có Lupus ban đỏ hệ thống là căn bệnh khá thường gặp. Bệnh có tổn thương "hệ thống" tức là đa cơ quan nên có thể gặp ở nhiều chuyên khoa khác nhau, như Da liễu, Huyết học, Dị ứng, Thận, Cơ xương khớp, ... Nhiều khi bệnh nhân không có các biểu hiện "ngoài thận" gợi ý như đau khớp, rụng tóc, nổi ban, loét miệng, mà "chỉ điểm" lại là các bất thường về xét nghiệm.
Mình cũng hay nói với học viên, cần sàng lọc Lupus cho những trường hợp có tổn thương cầu thận, có hội chứng thận hư, có suy thận cấp không giải thích được hoặc có suy thận tiến triển nhanh, dù không có biểu hiện về lâm sàng.
Nghĩ tới thì mới đi tìm. Mà có đi tìm thì mới có thể thấy.
Nguồn: Bs Thanh - BV Bạch Mai
----
?????
❤️❤️❤️❤️❤️
MỘT SỐ CHỈ ĐỊNH LÂM SÀNG KHÁNG THỂ KHÁNG NHÂN
??????
Xét nghiệm tự kháng thể có thể được chỉ định khi một người có biểu hiện mãn tính, các triệu chứng viêm khớp liên tục, sốt, mệt mỏi, yếu cơ, và /hoặc phát ban có thể không dễ dàng được giải thích. Một trong những xét nghiệm phổ biến nhất được chỉ định là xét nghiệm kháng thể kháng nhân (ANA). ANA dương tính với một loạt các bệnh tự miễn dịch, bao gồm cả lupus ban đỏ hệ thống (SLE), hội chứng Sjogren, viêm khớp dạng thấp và viêm gan tự miễn. Ở bệnh nhân có ANA dương tính, một nhóm 4 hoặc 6 xét nghiệm tự kháng thể được gọi là extractable nuclear antigens (ENA) thường được chỉ định. Các mô hình của tự kháng thể giúp bác sĩ xác định xem có khả năng có một rối loạn tự miễn dịch đặc hiệu.
Tự kháng thể đặc hiệu thường hiện diện trong một tỷ lệ phần trăm của những người có rối loạn tự miễn dịch đặc thù. Ví dụ, lên đến 80% những người có bệnh lupus ban đỏ sẽ có một xét nghiệm anti-dsDNA dương tính, nhưng chỉ có khoảng 25-30% có một Anti Ribonucleoprotein (Anti RNP) dương tính. Một số cá nhân với một rối loạn tự miễn dịch sẽ có kết quả xét nghiệm tự kháng thể âm tính, nhưng vào một ngày sau đó rối loạn tiến triển, tự kháng thể có thể phát triển. Một tỷ lệ nhỏ trong dân số nói chung có thể có một hoặc nhiều tự kháng thể có trong máu của họ nhưng không có triệu chứng liên quan. Xét nghiệm tự kháng thể cũng được sử dụng phổ biến ở người lớn tuổi.
Xét nghiệm tự kháng thể được thực hiện cùng với x-quang, các phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác và có thể sinh thiết để chẩn đoán chứng rối loạn tự miễn dịch. Trong một số trường hợp, chúng được sử dụng để giúp đánh giá mức độ nghiêm trọng của tình trạng này, giám sát hoạt động của bệnh, và đánh giá hiệu quả của phương pháp điều trị.
Các kháng thể tự miễn thường có vai trò chủ yếu trong chẩn đoán, ít sử dụng trong theo dõi điều trị. Một bệnh có thể có nhiều tự kháng thể lưu hành và một kháng thể có thể gặp trong nhiều bệnh.
???
Định lượng Kháng thể kháng nhân (ANA)
- Lupus ban đỏ hệ thống
- Xơ cứng bì
- Viêm da cơ – Viêm đa cơ
- Bệnh mô liên kết hỗn hợp
- Hội chứng Sjogren
- Hội chứng CREST
- Viêm khớp
- Viêm mạch hệ thống
???
Định lượng Kháng thể kháng chuỗi kép
(Ds DNA )
- Lupus ban đỏ hệ thống
- Xơ cứng bì
- Viêm da cơ – Viêm đa cơ
- Bệnh mô liên kết hỗn hợp
- Hội chứng Sjogren
- Hội chứng CREST
- Viêm khớp
- Viêm mạch hệ thống
????
BSNT Nguyễn Huy Thông