SỰ THẬT VỀ BỆNH ĐỘNG KINH
Facts & Statistics About Epilepsy
1. Không có chuyện người bệnh nuốt lưỡi trong cơn co giật. Bạn thử cố nuốt lưỡi mình xem! Hoàn toàn không thể, đúng không?
2. KHÔNG ĐƯỢC dùng bất kỳ vật gì để chặn miệng người bệnh. Dùng đồ vật cứng để chặn miệng người bệnh có thể làm mẻ răng, tổn thương nướu, thậm chí vỡ hàm của người bệnh. Hồi trước, mình có người bạn cùng lớp thỉnh thoảng có cơn động kinh, một người bạn khác đã nhét bàn tay chặn miệng bạn ấy vì lo sợ bạn ấy cắn lưỡi trong cơn động kinh. Bọn chúng tớ còn cố giúp sức bằng cách đưa cây thước cứng để thế vào (?). Cuối cùng thì đứa cố giúp bị thương ở tay, đứa bị động kinh phải chịu thêm vấn đề về răng. “Nhiệt tình kèm thiếu hiểu biết sẽ thành phá hoại”. Xin lỗi mi nha H! Tau là một trong những đứa nhiệt tình đó (?). Để thấy rằng việc giáo dục kiến thức về động kinh cho cộng đồng là cần thiết. Người bệnh và gia đình nên chủ động nói về tình trạng của mình và cách hỗ trợ để bạn cùng lớp, đồng nghiệp biết mà hỗ trợ mình đúng cách nữa thì càng tốt nè.
3. ĐỪNG cố kìm giữ người đang bị co giật. Hầu hết các cơn co giật sẽ tự hết sau một vài phút.
4. Sơ cứu người bệnh động kinh đúng và đơn giản: BÊN CẠNH, BẢO VỆ, BÁO HỖ TRỢ. Tiếng Anh dùng 3S: Stay, Safe, Side. Mình biến thể nó thành 3B theo bản tiếng Việt cho dễ nhớ ha?. Ở bên cạnh người bệnh và bắt đầu đếm thời gian của cơn co giật. Bảo vệ người bệnh khỏi các yếu tố gây nguy hiểm: loại bỏ vật cứng, sắc nhọn xung quanh, chèn lót cho người bệnh hoặc đưa người bệnh qua mặt phẳng, vị trí an toàn nếu người bệnh ngất, mất ý thức. Không chèn vật lạ vào miệng người bệnh, không kìm giữ người bệnh. Báo gọi sự hỗ trợ, nếu có thiết bị ghi hình thì người hỗ trợ ghi hình cơn động kinh, giúp bác sĩ có thêm thông tin thăm khám và theo dõi đặc điểm cơn động kinh. Báo gọi cấp cứu nếu cơn co giật trên 5 phút, hoặc co giật trở lại, khó thở, co giật xảy ra khi người bệnh ở dưới nước, người bệnh bị thương, mang thai hoặc bệnh tật, người bệnh không trở về trạng thái bình thường, lần đầu tiên bị động kinh, hoặc người bệnh muốn được hỗ trợ y tế
5. Bệnh động kinh KHÔNG lây truyền. Bạn hoàn toàn không thể lây bệnh động kinh từ người khác. Vậy nên, đừng kỳ thị, hãy bên cạnh và hỗ trợ người bệnh bạn nhé!?
6. Bất kỳ ai cũng có nguy cơ bị động kinh. Các cơn co giật khởi phát ở mọi lứa tuổi. Động kinh ở người già thường do ảnh hưởng của các vấn đề sức khoẻ trước đó, như: đột quị, tim mạch.
7. Hầu hết người bệnh động kinh CÓ NĂNG LỰC làm mọi thứ như những người bình thường. Chỉ những người bệnh có cơn co giật quá dày đặc thì không thể làm việc, lái xe, và có thể gặp những khó khăn khác. Đây chính là lý do mình tham gia dự án #EpilepsyHybridCare, theo đuổi mục tiêu mang người bệnh trở lại với trường học, xã hội và những cơ hội phát triển mà họ hoàn toàn xứng đáng, trả lại nguồn lực lao động cho xã hội và gia đình?. Vì ngoài cơn động kinh thì người bệnh động kinh hoàn toàn có đủ mọi năng lực như một người bình thường, họ vẫn có thể học tập, lao động, mang lại giá trị cho xã hội.
8. Người bệnh động kinh hoàn toàn CÓ NĂNG LỰC làm các công việc cần trách nhiệm và áp lực. Chúng ta có thể thấy họ ở mọi tầng lớp xã hội. Họ có thể là doanh nhân, viên chức, nghệ sĩ, bất cứ chuyên ngành gì. Nếu những áp lực công việc ảnh hưởng đến các cơn co giật thì họ cần học cách quản lý các áp lực, cũng như học cách đương đầu với những áp lực. Vẫn có một số nghề nghiệp không phù hợp với người bệnh động kinh vì lý do an toàn. Tuy nhiên, bệnh động kinh không nên là một trở ngại.
9. Bệnh động kinh là một bệnh mãn tính, nhiều trường hợp có thể chữa được. Đáng tiếc là nhiều người bệnh không đáp ứng điều trị, có ít nhất 1 triệu người ở Mỹ không được kiểm soát động kinh. Nhu cầu cấp thiết của xã hội về nhiều nghiên cứu hơn nữa, các phác đồ tối ưu hơn nữa, cũng như khả năng chữa khỏi cho các người bệnh động kinh.
10. Bệnh động kinh không hiếm, có thể xuất hiện tự nhiên cũng có thể do ảnh hưởng từ các tình trạng khác liên quan đến não, như: tê tụt lưỡi, thiểu năng, tự kỷ, Alzheimer, sau phẫu thuật não do chấn thương.
11. Bạn CÓ THỂ CHẾT do động kinh. Mặc dù tử vong trong cơn động kinh không xảy ra thường xuyên, động kinh vẫn là 1 tình huống rất nghiêm trọng và cá thể hoá (mỗi bệnh nhân mỗi khác). Sudden unexpected death in epilepsy (SUDEP) – đột tử trong cơn động kinh vẫn chưa được hiểu biết hết, các chuyên gia ước tính khoảng 1/1000 người bệnh động kinh chết do SUDEP mỗi năm. Người bệnh cũng có thể chết do cơn co giật kéo dài. 1,9% trường hợp tử vong ở người bệnh động kinh liên quan đến loại co giật này.
12. Biểu hiện co giật của người này có thể khác với người khác. Tuy nhiên, các cơn co giật ở cùng 1 người bệnh thường giống nhau. Thường không gây hại đến người khác. (Xem thêm về các loại co giật).
13. Người bệnh động kinh thường không bị giới hạn về năng lực vận động. Sau cơn co giật, người bệnh có thể gặp vấn đề về di chuyển hoặc các hoạt động bình thường. Một số có thể gặp vấn đề với khả năng vận động vì các vấn đề khác của hệ thần kinh. Ngoài ra, người bệnh không bị co giật thường không bị giới hạn về khả năng vận động.
Authored By:
Joseph I. Sirven MD
Patty Obsorne Shafer RN, MN
on Saturday, July 06, 2013
Reviewed By:
Andres M. Kanner MD
Elaine Wirrell MD
Patty Obsorne Shafer RN, MN
on Wednesday, February 27, 2019
Bác Sĩ Nội Trú Nguyễn Huy Thông
Thầy luyện thi bác sĩ nội trú Y Hà Nội
