UNG THƯ GAN 

_____________

So với các loại ung thư khác trong ổ bụng thì ung thư tế bào gan có các YẾU TỐ NGUY CƠ rất rõ ràng. 

Ba yếu tố nguy cơ mạnh nhất của ung thư tế bào gan là:

- Viêm gan virus B (thậm chí chỉ cần có tiếp xúc virus B - Anti-HBc dương tính cũng có thể tính là có nguy cơ) vì virus B tích hợp DNA vào tế bào gan, có thể gây ung thư bất cứ lúc nào. Đây cũng là yếu tố nguy cơ nguy hiểm nhất.

- Viêm gan virus C thường diễn tiến âm thầm hơn, gây ung thư thường khi đã gây tổn thương gan nhiều.

- Xơ gan do các nguyên nhân khác, nhất là do rượu. Thời nay, bệnh gan thoái hóa mỡ đã được công nhận là yếu tố nguy cơ của ung thư tế bào gan. Tuy yếu tố này không mạnh như viêm gan B, C nhưng đang có xu hướng tăng dần, nhất là ở phụ nữ (thường ít rượu bia, không viêm gan B, C, bỗng một ngày đi kiểm tra sức khỏe thấy gan xơ).

Vì yếu tố nguy cơ của ung thư tế bào gan rất rõ ràng nên việc phòng ngừa và phát hiện sớm cũng sẽ khá rõ ràng:

- Viêm gan virus B: càng ngày xu hướng điều trị kháng virus B càng mở rộng hơn (ngay cả khi men gan không tăng) để phòng ngừa ung thư tế bào gan. Người chưa nhiễm virus B nên tiêm ngừa. Người bị nhiễm rồi thì BẮT BUỘC phải tầm soát sang thương gan mỗi 3-6 tháng bằng HÌNH ẢNH HỌC và marker ung thư (AFP, PIVKA II). Người đã bị ung thư tế bào gan thì phải điều trị kháng virus B suốt đời.

- Viêm gan virus C: với kỷ nguyên DAA (direct acting antivirus), điều trị tiệt trừ virus C không còn quá khó khăn. Tuy nhiên, vẫn phải theo dõi mỗi 3-6 tháng như trường hợp nhiễm virus B chứ không thể bỏ qua khi đã điều trị xong virus C.

- Bỏ rượu, ăn uống lành mạnh, giảm cân, hoạt động thể lực để làm gan giảm thoái hoá mỡ là yếu tố nguy cơ dễ loại trừ nhất, chỉ cần thay đổi lối sống. Bệnh nhân cần tuân thủ tốt mới có thể giảm nguy cơ được.

Nói nôm na để dễ hiểu: Không viêm gan B, C + Tiêm ngừa virus B + Lối sống lành mạnh là đã “né” được ung thư tế bào gan 90%.

MỘT SỐ LƯU Ý

- Tầm soát ung thư tế bào gan là tầm soát bằng HÌNH ẢNH HỌC. Marker ung thư chỉ đóng vai trò hỗ trợ. KHÔNG TẦM SOÁT UNG THƯ TẾ BÀO GAN CHỈ BẰNG AFP!

- Một số trường hợp ung thư tế bào gan thể thâm nhiễm, siêu âm rất khó phát hiện. Vì vậy những trường hợp NGUY CƠ RẤT CAO của ung thư tế bào gan (xơ gan do viêm gan virus B, C), cần chụp CT/MRI mỗi 6 tháng để tầm soát.

- Điều trị ung thư tế bào gan, ngoài việc điều trị khối u thì việc điều trị virus B, C, bỏ rượu, giảm cân là việc vô cùng quan trọng.

Chúc mọi người có một lá gan khỏe mạnh!
CRE: Ts BS Đặng Quốc Việt