Chế độ ăn uống cho người viêm dạ dày: Ăn đúng để giảm đau và hỗ trợ điều trị hiệu quả
Viêm dạ dày là bệnh lý tiêu hóa thường gặp, xảy ra khi lớp niêm mạc dạ dày bị viêm và tổn thương. Bên cạnh việc dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, chế độ ăn uống đóng vai trò rất quan trọng trong việc giảm triệu chứng, hạn chế tổn thương niêm mạc và giúp dạ dày hồi phục tốt hơn.
1. Viêm dạ dày là gì? Vì sao cần chú ý đến chế độ ăn?
Viêm dạ dày được chia thành hai dạng chính:
-
Viêm dạ dày cấp tính: Khởi phát đột ngột, gây đau dữ dội, buồn nôn, nôn ói, đầy bụng. Triệu chứng thường xuất hiện theo từng đợt ngắn.
-
Viêm dạ dày mạn tính: Diễn tiến âm thầm, kéo dài nhiều tháng hoặc nhiều năm nếu không điều trị đúng cách, có thể làm tăng nguy cơ loét dạ dày – tá tràng và ung thư dạ dày.
Nguyên nhân phổ biến bao gồm nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (HP), lạm dụng rượu bia, thuốc lá, cà phê, sử dụng thuốc giảm đau kháng viêm (NSAID), căng thẳng kéo dài hoặc rối loạn miễn dịch.
Khi dạ dày bị viêm, lớp niêm mạc bảo vệ bị suy yếu, khiến axit dễ gây tổn thương hơn. Vì vậy, ăn uống không phù hợp có thể làm bệnh nặng thêm, trong khi chế độ ăn đúng giúp giảm viêm, giảm tiết axit và hỗ trợ quá trình lành tổn thương.
2. Người bị viêm dạ dày nên ăn gì?
Người bệnh nên ưu tiên các thực phẩm mềm, dễ tiêu, ít kích thích và giàu dinh dưỡng, bao gồm:
-
Thực phẩm giàu chất xơ lành mạnh:
Yến mạch, lúa mạch, gạo trắng, bánh mì nguyên hạt, khoai lang, khoai tây, bí đỏ. -
Rau củ ít axit:
Cà rốt, bí xanh, bắp cải, cải bó xôi, cải xoăn. -
Trái cây ít chua:
Chuối, táo ngọt, dâu tây, việt quất. -
Đạm dễ tiêu:
Trứng (đặc biệt là lòng trắng), thịt gà, gà tây không da, hải sản hấp hoặc luộc. -
Thực phẩm chứa men vi sinh (probiotic):
Sữa chua ít béo, ít đường; dưa cải bắp, kim chi (ăn lượng nhỏ, nếu không gây kích ứng). -
Gia vị có lợi cho dạ dày:
Gừng, nghệ (dùng vừa phải). -
Các món mềm, dễ tiêu:
Cháo, súp, khoai lang hoặc khoai sọ luộc nhừ.
Những thực phẩm này giúp trung hòa axit dạ dày, cải thiện tiêu hóa và hỗ trợ giảm viêm niêm mạc.
3. Người bị viêm dạ dày không nên ăn gì?
Một số loại thực phẩm có thể kích thích dạ dày, làm tăng tiết axit và khiến triệu chứng nặng hơn, người bệnh nên hạn chế hoặc tránh:
-
Rượu bia, cà phê, trà đặc, nước tăng lực
-
Nước ngọt có gas, soda
-
Đồ ăn cay nóng, nhiều gia vị (ớt, tiêu, mù tạt)
-
Thực phẩm chiên, rán, nhiều dầu mỡ
-
Sô cô la, bánh ngọt, kem
-
Trái cây chua (cam, chanh, quýt), cà chua và các chế phẩm từ cà chua
-
Thịt đỏ, thịt chế biến sẵn (xúc xích, lạp xưởng, thịt xông khói)
-
Sữa và chế phẩm sữa nhiều chất béo
-
Tỏi sống, hành sống (nếu ăn gây khó chịu)
Nếu nhận thấy một loại thực phẩm nào đó làm triệu chứng nặng hơn, người bệnh nên chủ động loại bỏ khỏi khẩu phần ăn.
4. Cách ăn uống giúp dạ dày nhanh hồi phục
Ngoài việc lựa chọn thực phẩm phù hợp, người bệnh cần lưu ý cách ăn uống:
-
Ăn thức ăn mềm, nấu chín kỹ, ưu tiên luộc và hấp
-
Tránh ăn quá nóng hoặc quá lạnh
-
Chia nhỏ bữa ăn trong ngày, không để bụng quá đói hoặc ăn quá no
-
Ăn chậm, nhai kỹ, không vừa ăn vừa xem tivi hay sử dụng điện thoại
-
Không ăn đồ sống, đặc biệt là hải sản sống
5. Khi nào cần đi khám lại?
Hầu hết các trường hợp viêm dạ dày sẽ cải thiện nhanh khi được điều trị đúng và ăn uống hợp lý. Tuy nhiên, người bệnh cần đi khám ngay nếu có các dấu hiệu:
-
Đau dạ dày kéo dài hoặc ngày càng nặng
-
Sụt cân không rõ nguyên nhân
-
Nôn ra máu hoặc đi ngoài phân đen
Kết luận:
Chế độ ăn uống đúng là “chìa khóa” quan trọng giúp người bị viêm dạ dày giảm đau, dễ chịu hơn và hỗ trợ quá trình điều trị. Người bệnh nên kết hợp tuân thủ thuốc theo chỉ định của bác sĩ với lối sống lành mạnh và ăn uống khoa học để bảo vệ sức khỏe dạ dày lâu dài.
