NẾP NHĂN TRÊN TAI: NGUY CƠ TIM MẠCH?
Mình làm Cấp cứu nên khi thăm khám, đặc biệt cho các bệnh nhân khó thở, đau ngực, mình hay để ý thêm nếp gấp chéo trên dái tai (earlobe crease), gọi là dấu hiệu Frank. Sau đó, mình đối chiếu lại chẩn đoán. Vì nhiều khi, đó là dấu hiệu của bệnh tim mạch, thậm chí báo trước nhồi máu cơ tim.
Mà nhìn vào dái tai, thì soi gương hay nhờ người khác, ai cũng có thể làm được.
1. Dấu hiệu Frank là gì?
- Được mô tả lần đầu năm 1973 bởi bác sĩ Sanders T. Frank.
- Là nếp gấp chéo kéo dài từ trước dái tai chéo xuống sau dái tai (diagonal earlobe crease – DELC).
- Quan niệm: đây là biểu hiện bên ngoài phản ánh tình trạng xơ vữa động mạch bên trong.
2. Các nghiên cứu nói gì?
- New England Journal of Medicine (1973;289:327–328): Frank công bố mối liên hệ giữa DELC và bệnh động mạch vành.
- Meta-analysis (International Journal of Cardiology, 2016;203:442–450): Nếp gấp dái tai liên quan một cách có ý nghĩa với việc tăng nguy cơ bệnh mạch vành và các biến cố tim mạch.
- Copenhagen City Heart Study (BMJ 2015;351:h3571)
Người có DELC có nguy cơ nhồi máu cơ tim cao hơn, ngay cả sau khi điều chỉnh các yếu tố nguy cơ như tuổi, hút thuốc, tăng huyết áp.
- AHA Journals (Circulation, 2017, 136:1105–1114)
DELC có thể liên quan đến xơ vữa động mạch lan tỏa, nhưng chưa được coi là công cụ chẩn đoán chính thức.
3. Vì sao lại như vậy?
- DELC có thể phản ánh lão hóa mô liên kết và vi mạch máu, song song với xơ vữa động mạch toàn thân.
- Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng đây chỉ là dấu hiệu “đi kèm tuổi già”, không đặc hiệu cho tim mạch.
4. Có thể tin tưởng dấu hiệu Frank không?
- Có giá trị gợi ý, nhất là khi xuất hiện ở người trẻ (<60 tuổi), kèm yếu tố nguy cơ tim mạch.
- Không phải ai có nếp gấp dái tai cũng bị bệnh tim. Và ngược lại, nhiều người bệnh tim mạch nặng không hề có DELC.
Vì vậy, DELC không thay thế được xét nghiệm hay thăm khám lâm sàng
5. Lời khuyên thực tế
- Nếu có dấu hiệu Frank thì coi đó như một “lời nhắc” để kiểm tra sức khỏe tim mạch kỹ hơn: đo huyết áp, xét nghiệm mỡ máu, đường máu, làm điện tim hoặc siêu âm tim khi cần.
- Đừng quá lo lắng, vì DELC chỉ là một yếu tố quan sát, không phải là một chẩn đoán xác định.
- Quan trọng nhất: thay đổi lối sống (ăn nhạt, bỏ thuốc lá, tập thể dục, khám định kỳ).
6. Kết luận
Dấu hiệu Frank có liên quan thống kê đến nguy cơ bệnh tim mạch, nhưng không đủ mạnh để chẩn đoán. Nếu quý vị có nếp gấp trên dái tai, hãy coi đó như một “cảnh báo sớm” để chủ động đi khám và phòng ngừa bệnh tim mạch.
Cuối cùng, BS Thong xin chúc mọi người thật nhiều sức khoẻ, hạnh phúc và bình an…
