CHUYỆN THẰNG BÉ ĐAU VAI
Hôm qua có bà mẹ trẻ xinh tươi bồng thằng con 10 tháng bụ bẫm tới khám, trong hồ sơ ghi là đau vai.
Mình vô phòng hỏi mẹ thằng nhỏ bị gì, mẹ nói nó tự nhiên sáng nay bị đau vai, không cử động được tay bên phải. Nhìn quan sát thì thằng nhỏ đang ngồi trên đùi mẹ quan sát lại mình, tay phải co lại thành góc 90 độ, ép sát vào thân người, nó cử động tay trái bình thường nhưng không dùng tay phải.
Mình hỏi mẹ nó có té lúc gần đây không, mẹ nói 3 ngày trước nó té đập mặt xuống đất nhưng không có đau vai, mới thấy đau hôm nay thôi sau khi thay quần áo cho nó. Nó mặc một cái áo thun dài tay, dày và khá chật so với nó, mình thấy chật vì khá khó khăn để cởi áo nó ra cho mình khám. Trong lòng mình đã có sự nghi ngờ với một chứng bệnh, hỏi thêm hôm nay có cầm tay phải nó mà nhấc nó lên không, mẹ nói không.
Trong lúc nói chuyện, mình sờ vai nó thì thấy nó bình thường, sờ đến khuỷu tay phía bên ngoài thì nó đau nên rụt tay lại, cầm bàn tay nó thì không sao.
Lúc này mình tìm cái đầu trên xương quay, ấn nhẹ vào đó, tay kia thì cầm cổ tay nó xoay úp nhẹ, mình nghe một tiếng cụp ở khuỷu tay nó. 
Tới đó mình buông ra, nói với mẹ cho nó 1 phút nha. Mẹ trố mắt không hiểu mình nói gì, mình lấy cái mắt kính của mẹ đựa cho nó, nó muốn cầm lấy nhưng mình giữ tay trái nó lại. Nó ngần ngừ rồi thò tay phải là tay đang đau để cầm, ngay sau đó nó tự nhiên nhận thấy tay phải đã hết đau và từ đó nó dùng hai tay bình thường như trước đó chưa từng có gì xảy ra.
Mình nói với mẹ hai tay nó bình thường hết đau rồi thấy chưa, mẹ lại trố mắt ra nói ủa bác sĩ sửa (fix) nó xong rồi à? Mình cười nói ừ, lúc tui cầm tay nó trong khi hỏi chuyện với chị thì tui đã fixed nó rồi.
Con chị bị chứng bệnh nursemaid’s elbow, tạm gọi là trật khớp khuỷu tay do cô bảo mẫu, bệnh này ban đầu hay gặp sau khi các cô bảo mẫu cầm tay trẻ mà nhấc lên hay kéo đi nên mới có tên gọi này.
Số là cái đầu trên xương quay ở cánh tay được giữ lại trong khớp bởi một cái dây chằng nhỏ, xương và khớp trẻ nhỏ chưa phát triển nên khi bị kéo mạnh thì xương quay sẽ trật ra ngoài cái dây chằng này, lúc đó trẻ sẽ giữ tay ở vị trí trung lập và không sử dụng nó vì đau.
Cách chữa trị rất dễ nếu nhận biết nó là nhét nó vô trở lại dưới cái dây chằng thôi.
Điều cốt lõi mà chính nhiều nhân viên y tế cũng không làm đúng là phải tìm được đầu trên xương quay đè nhẹ để ép nó vô chỗ cũ, sau đó xoay cánh tay, úp ngửa gì cũng được để tạo thế nhét nó vào chỗ cũ, nếu nghe một tiếng cụp nhẹ là thành công. Tuy nhiên nếu không nghe cũng chưa chăc là thất bại, sau đó dụ đứa nhỏ dùng cái tay đó, nó hết đau thì thành công.
Tuy nhiên nếu tới trễ hay bs không sửa được nó sẽ gây viêm và sưng, lúc đó việc chữa trị sẽ khó khăn hơn, phải cần tới bs chuyên khoa, đôi khi cũng phải mổ. Phòng khám mình đã từng gặp bệnh này sau khi bị nhân viên y tế bỏ sót, mấy ngày sau thì sưng to phải vào bệnh viện chữa trị.
Bệnh này lâu lâu mới gặp một lần, trong 20 năm hành nghề, mình gặp được 4 lần, lần đầu phải coi youtube để sửa, hì hục một chút cũng thành công, mấy lần sau thì trong một nốt nhạc, vì ngựa đã quen đường cũ, hihi.
Bà mẹ nói bs hay quá, em tưởng nó đau vai. Mình nói có lẽ là khi chị thay áo, áo chật nên kéo tay nó quá mạnh gây trật khớp. Lần sau nhớ chú ý không kéo tay mạnh như vậy, vì nó có thể bị lại.
Khi trẻ lớn hơn 4-5 tuổi, khớp phát triển thì sẽ không bị tình trạng này nữa.
Bà mẹ đi về, từ đầu tới cuối trong vòng 5 phút. 
Viết lại để nhắc các mẹ có một chứng bệnh gọi là nursemaid’s elbow.