Giá trị của những phương pháp điều trị đau
- Không làm gì cả, hãy chờ đợi cơ thể tự chữa lành: Lời khuyên này có lẽ phù hợp cho những bệnh nhân trẻ, mức độ đau nhẹ, tâm lý bệnh nhân vững vàng và tin tưởng vào sự kỳ diệu của cơ thể. Tuy nhiên nó không phù hợp với những bệnh nhân đau kéo dài, những bệnh nhân này thường muốn tìm kiếm một giải pháp tức thời điều trị vấn đề của mình. Một bất lợi nữa là nhiều bệnh nhân không có cảm giác được điều trị, "đi khám bác sĩ gì mà chỉ tư vấn mấy câu xong bảo để yên nó tự hết, ông này chắc lang băm".
- Dùng các thuốc kháng viêm giảm đau: hiện được áp dụng đại trà trong hầu hết các cơ sở khám chữa bệnh Tây y. Tuy nhiên kha khá bệnh nhân ngưng thuốc thì đau lại, thuốc dùng nhiều ảnh hưởng đến chức năng gan thận và các tuyến nội tiết, gây loãng xương nên cũng không pháp là một giải pháp tối ưu.
- Các phương pháp của Đông y: cũng khá khá bệnh nhân không đáp ứng và kha khá bệnh nhân hết triệu chứng. Cần đi đến phòng khám nhiều lần cũng là một bất cập với nhóm bệnh nhân ở xa, nhóm bệnh nhân không có nhiều thời gian.
- Các phương pháp vật lý trị liệu và phục hồi chức năng: cũng như Đông y, các phương pháp này cần thực hiện nhiều lần, kiên trì. Nhiều bệnh nhân không có đủ sự kiên nhẫn để thực hiện và luôn có tỷ lệ bệnh nhân không đáp ứng.
- Liệu pháp tiêm thuốc kháng viêm corticoid: có thể giải quyết cơn đau một cách nhanh chóng nếu tiêm đúng vị trí, nhiều bệnh nhân hết luôn trong một thời gian dài. Tuy nhiên nếu bệnh nhân đau lại quá sớm thì hơi khó chỉ định tiêm tiếp tục, tiêm nhiều quá sinh ra bất cập như dùng thuốc đường uống.
- Tiêm phong bế thần kinh: thường kết hợp nhóm corticoid và nhóm thuốc gây tê tiêm vào các vị trí quanh dây thần kinh. Phương pháp này cũng có tỷ lệ không đáp ứng, cũng có tác dụng phụ của thuốc corticoid. Thường thì phương pháp tiêm này sẽ dùng lượng thuốc lớn hơn nếu nhiều rễ thần kinh bị chèn ép cùng lúc.
- Liệu pháp tiêm huyết tương giàu tiểu cầu: và một phương pháp mới, hầu như không có tác dụng phụ vì được chiết tách từ chính máu của người bệnh, tuy nhiên bất lợi là giá thành cao, quá trình chiết tách cần đảm bảo vô khuẩn và an toàn sinh học cũng là yếu tố làm tăng chi phí. Như mọi phương pháp điều trị khác, nó vẫn có tỷ lệ bệnh nhân không đáp ứng.
- Liệu pháp tiêm chất nhờn HA: thường áp dụng rộng rãi cho khớp gối nhưng hạn chế trong các rối loạn đau khác. Chi phí tìm tiêm thuốc cũng không hề rẻ, dao động từ 3-5 triệu một lần tiêm cho một bên khớp, thường phải tiêm lại sau mỗi sáu tháng đến một năm. Sự hiệu quả còn tùy thuộc có chẩn đoán đúng đau do thoái hoá khớp gối hay không và mức độ thoái hóa khớp gối. Nhiều bệnh nhân trẻ đến mình khám đau khớp gối cho biết đã tiêm chất nhờn HA nhưng không đáp ứng, dùng vật lý trị liệu vài đợt lại hết ngay.
- Liệu pháp tiêm tế bào gốc: nhiều người bệnh kể có đáp ứng, nhiều bệnh nhân quay lại vì vẫn đau. Khi siêu âm có gặp hai trường hợp kể đã tiêm tế bào gốc trị thoái hoá khớp gối nhưng lúc siêu âm phát hiện đau do gout, một case tiêm bên Nhật về, một case tiêm ở trong nước. Có gặp một bệnh nhân đau khớp kéo dài sau tiêm do phản ứng.
- Liệu pháp đốt sóng cao tần: từng gặp một bệnh nhân đốt sóng cao tần điều trị đau lưng hết hơn 50 triệu nhưng vẫn đau sau đó, không có kinh nghiệm để nhận xét thêm về giá trị của phương pháp này nhưng thấy rõ là chi phí điều trị không hề rẻ, đây là bất lợi có thể thấy ngay.
- Phẫu thuật: nhiều rối loạn đau không có chỉ định phẫu thuật, phẫu thuật có chi phí cao và ngày càng cao hơn, thời gian phục hồi sau phẫu thuật thường kéo dài, vẫn có tỷ lệ đau mạn tính khác trước do phẫu thuật. Do tính xâm lấn cao nên cần được cân nhắc rất kỹ trước khi chỉ định. Gần đây gặp các case thoái hoá khớp gối nặng quá mình cũng tư vấn chuẩn bị tinh thần thay khớp, bác sĩ dự liệu điều trị bảo tồn không nổi vì đã thất bại vài case tương tự.
PS: có một cụ ông 82 tuổi nhiều bệnh nền bị đau lưng kéo dài, ông chỉ muốn tiêm thuốc cho đỡ vì dùng nhiều phương pháp không hết, chỉ còn tiêm thuốc là chưa áp dụng. Người nhà điện hỏi han, hỏi luôn bác sĩ gia đình tư vấn thêm, người điều trị thấy cũng áp lực. Lần lữa mãi cuối cùng quyết định không tiêm vì không chắc chắn, nhiều bệnh nền biết đâu lại bất lợi. Bẵng đi gần một năm cụ bà vợ ông đến tái khám báo ông đã mất. Ông đau lưng quá mà bác không tiêm nên nhập viện, ông ra đi đột ngột vài ngày sau đó ở trong viện. "Thôi má để ba đi, đau đớn vậy sống khổ lắm má". Tôi lại ước gì lúc đó quyết định tiêm thuốc cho ông, biết đâu đấy nó lại khỏi, đỡ đau đớn một thời gian cũng là đỡ hơn (nhưng liệu tiêm xong ông mất, người nhà có đổ thừa do tiêm).